اهل بیت علیهم السلام به ما از این مرگهای وسیع با تعبیر « موت ذریع » که پیش از ظهور به وقوع می پیوندد خبر داده اند!
و وظیفه را مشخص نموده اند و آن حفظ خویشتن برای خروج قائم آل محمد عجل الله فرجه است!
ابو خالد کابلی از امام باقر علیه السلام نقل میکند که حضرت وقتی از قیام خراسانی صحبت میکند چنین می گوید :
کَأَنِّی بِقَوْمٍ قَدْ خَرَجُوا بِالْمَشْرِقِ یَطْلُبُونَ الْحَقَّ فَلَا یُعْطُونَهُ ، ثُمَّ یَطْلُبُونَهُ فَلَا یُعْطُونَهُ ، فَإِذَا رَأَوْا ذلِکَ وَضَعُوا سُیُوفَهُمْ عَلَى عَوَاتِقِهِمْ فَیُعْطُونَ مَا سَأَلُوهُ فَلَا یَقْبِلُونَهُ حَتَّى یَقُومُوا وَلَا یَدْفَعُونَهَا إِلَّا إِلَى صَاحِبِکُمْ قَتُلَاهُمْ شُهَداء أَمَا إِنِّی لَوْ أَدْرَکْتُ ذَلِکَ لَاسْتَبْقَیْتُ نَفْسِی لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ "
گویا می نگرم به گروهی که در مشرق خروج نموده اند ، حق را می طلبند ولی به ایشان داده نمیشود ، سپس دوباره حق را می طلبند ولی به ایشان داده نمیشود ، وقتی اینها این حالت را می بینند شمشیرهایشان را بر سر شانه می گیرند کنایه از اینکه نبرد مسلحانه میکنند پس به خاطر قیام مسلحانه حق به ایشان داده میشود ولی دیگر آن را از غاصبان نمی پذیرند!
تا اینکه قیام نموده و نتیجه کار خویش را جز به صاحب شما ( منظور امام زمان عجل الله فرجه است ) نمی دهند! کشته شدگان ایشان شهید هستند!
اما اگر من امام باقر آن دوران را درک کردم جان خویش را برای امام زمان نگه میداشتم!
پیشوای ششمین شیعیان آقا امام صادق علیه السلام به عمر بن ابان که در آن زمان جوان بود فرمودند :
یا مَعْشَرَ الْاَحْدَاث
ای جوانان!
اِتَّقُوا اللهَ وَلا تَأتُوا الرُّؤَساء
تقوا پیشه کنید و به سراغ رئیسان و رهبران نروید
دَعُوهُم حَتَّى یَصیرُوا أَذناباً
رهایشان کنید تا بی طرفدار شده و در نتیجه خودشان دنباله رو گردند
لا تَتَّخِذُوا الرِّجالَ وَلائِجَ مِنْ دُونِ اللهِ
این رجال که از خدا جدایند را محل اعتماد و اعتبار و رازدار خود مگیرید!
اَنا وَاللهِ خَیرٌ لَکُم مِنهُم
من امام معصوم برای شما از ایشان بهتر هستم
ثُمَّ ضَرَبَ بِیَدِهِ إِلى صَدرِه
سپس با دست مبارک به سینه شریفشان ضربه زدند تا بر این امر تاکید بیشتری داشته باشند!
ابتلائات آخر الزمان :
أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَضَّرَّعُونَ (اعراف/94)
ساکنانش (شهرها وآبادی های انسانی) را به سختى و بیمارى گرفتار کردیم ، باشد که تضرع کنند
برای نجات از این گرفتاری های اخیر و رهایی از مشکلاتی که دامن گیرمان شده است چه باید بکنیم؟!
مرحوم کلینی قدس سره در کافی شریف نقل میکند از امام صادق علیه السلام که رسول مکرم صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند :
الدُّعَاءُ سِلَاحُ الْمُؤْمِنِ وعَمُودُ الدِّینِ ونُورُ السَّمَاوَاتِ والأَرْضِ
دعا سلاح مومن و ستون دین و نور آسمانها و زمین است!
ایشان با سند گذشته نقل میکنند که امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند :
الدُّعَاءُ مَفَاتِیحُ النَّجَاحِ
دعاء کلیدهاى نجات
ومَقَالِیدُ الْفَلَاحِ
وگنجینه هاى رستگاری است
وخَیْرُ الدُّعَاءِ مَا صَدَرَ عَنْ صَدْرٍ نَقِیٍّ وقَلْبٍ تَقِیٍّ
وبهترین دعاء آن دعائی است که از سینه ی پاک و دلى پرهیزکار برآید
وفِی الْمُنَاجَاةِ سَبَبُ النَّجَاةِ
و وسیلهء نجات در مناجات است
وبِالإِخْلَاصِ یَکُونُ الْخَلَاصُ
ورهایی از مشکلات با اخلاص به دست آید
فَإِذَا اشْتَدَّ الْفَزَعُ فَإِلَى اللَّه الْمَفْزَعُ
وچون فزع وبی تابى سخت شود مفزع وپناه گاه خدا است.
الدُّعَاءُ یَرُدُّ الْقَضَاءَ بَعْدَ مَا أُبْرِمَ إِبْرَاماً
دعا قضاء مبرم شده ( محکم شده ) را برگرداند
فَأَکْثِرْ مِنَ الدُّعَاءِ
پس بسیار دعا کن
فَإِنَّه مِفْتَاحُ کُلِّ رَحْمَةٍ ونَجَاحُ کُلِّ حَاجَةٍ
که آن کلید هر رحمت وپیروزى در هر حاجت است
ولَا یُنَالُ مَا عِنْدَ اللَّه عَزَّ وجَلَّ إِلَّا بِالدُّعَاءِ
وبه آنچه نزد خداى عز وجل است نتوان رسید جز به وسیله ی دعا
عَلَیْکَ بِالدُّعَاءِ فَإِنَّه شِفَاءٌ مِنْ کُلِّ دَاءٍ
بر تو باد به دعاء زیرا آن درمان هر دردى است.
مرحوم کلینی با سند صحیح از امام رضا علیه السلام نقی میکند که فرمودند :
دَعْوَةُ الْعَبْدِ سِرّاً دَعْوَةً وَاحِدَةً تَعْدِلُ سَبْعِینَ دَعْوَةً عَلَانِیَةً
دعاى بنده در پنهانى یک دعایش برابر با هفتاد دعاى آشکار است .
در چه زمان ها و مکان ها دعایمان قبول میشود؟!
پاسخ :
از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمودند :
یُسْتَجَابُ الدُّعَاءُ فِی أَرْبَعَةِ مَوَاطِنَ
دعا در چهار جا به اجابت می رسد
فِی الْوَتْرِ
در نماز وتر
وبَعْدَ الْفَجْرِ
وبعد از اذان سپیده دم
وبَعْدَ الظُّهْرِ
وبعد از اذان ظهر
وبَعْدَ الْمَغْرِبِ
وبعد از اذان مغرب .
در روایتی دیگر از حضرت امام صادق علیه السلام نقل شده است که درباره مکان های استجابت دعا فرمودند :
اطْلُبُوا الدُّعَاءَ فِی أَرْبَعِ سَاعَاتٍ
دعا را در چهار هنگام بخوانید :
عِنْدَ هُبُوبِ الرِّیَاحِ
هنگام وزیدن بادها
وزَوَالِ الأَفْیَاءِ
وگاه برطرف شدن سایه ها (یعنى هنگام ظهر)
ونُزُولِ الْقَطْرِ
ونزد ریزش باران
وأَوَّلِ قَطْرَةٍ مِنْ دَمِ الْقَتِیلِ الْمُؤْمِنِ
وهنگام ریخته شدن اولین قطره خون مؤمن
فَإِنَّ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ عِنْدَ هَذِه الأَشْیَاءِ.
زیرا در این چیزها درهاى آسمان باز شود.
مرحوم کلینی قدس سره نقل میکند از امام باقر علیه السلام که فرمودند :
إِنَّ اللَّه عَزَّ وجَلَّ یُحِبُّ مِنْ عِبَادِه الْمُؤْمِنِینَ کُلَّ عَبْدٍ دَعَّاءٍ
خداى عز وجل از میان بندگان مؤمنش آن بنده اى را دوست دارد که بسیار دعا کند
فَعَلَیْکُمْ بِالدُّعَاءِ فِی السَّحَرِ إِلَى طُلُوعِ الشَّمْسِ
پس بر شما باد به دعا کردن از هنگام سحر تا طلوع آفتاب
َإِنَّهَا سَاعَةٌ تُفَتَّحُ فِیهَا أَبْوَابُ السَّمَاءِ وتُقَسَّمُ فِیهَا الأَرْزَاقُ وتُقْضَى فِیهَا الْحَوَائِجُ الْعِظَامُ
زیرا آن هنگامى است که درهاى آسمان در آن هنگام باز گردد ، وروزی ها در آن تقسیم شود ، وحاجت هاى بزرگ برآورده شود .
عمر بن اذینه گوید از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمودند :
اِنَّ فِی اللَّیْلِ لَسَاعَةً مَا یُوَافِقُهَا عَبْدٌ مُسْلِمٌ ثُمَّ یُصَلِّی ویَدْعُو اللَّه عَزَّ وجَلَّ فِیهَا إِلَّا اسْتَجَابَ لَه فِی کُلِّ لَیْلَةٍ
همانا در شب ساعتى است که درک نکند آن را بنده مسلمانى که در آن نماز گزارد وخداى عز وجل را در آن ساعت بخواند وبه درگاهش دعا کند جز اینکه اجابت شود و دعایش مستجاب گردد واین ساعت در هر شب هست
قُلْتُ أَصْلَحَکَ اللَّه وأَیُّ سَاعَةِ هِیَ مِنَ اللَّیْلِ
عرض کردم : خدایت خیر دهد بفرمائید آن چه ساعتى از شب است؟
قَالَ إِذَا مَضَى نِصْفُ اللَّیْلِ وهِیَ السُّدُسُ الأَوَّلُ مِنْ أَوَّلِ النِّصْفِ
فرمود : هنگامى که نیمى از شب بگذرد ، شش یک از اول نیمهء شب.
در طول روز چه وقت خوب است دعا کنیم؟! آیا آداب خاصی دارد؟!
پاسخ :
صاحب کتاب شریف کافی از امام صادق علیه السلام نقل میکند :
کَانَ أَبِی إِذَا طَلَبَ الْحَاجَةَ طَلَبَهَا عِنْدَ زَوَالِ الشَّمْسِ
پدرم امام باقر علیه السلام هر گاه حاجتى از خدا طلب میکرد آن را هنگام ظهر طلب میکرد
فَإِذَا أَرَادَ ذَلِکَ قَدَّمَ شَیْئاً فَتَصَدَّقَ بِه
وچون اراده ی دعا را میکرد چیزى می آورد وصدقه می داد
وشَمَّ شَیْئاً مِنْ طِیبٍ
ومقدار کمى عطر میزد
ورَاحَ إِلَى الْمَسْجِدِ ودَعَا فِی حَاجَتِه بِمَا شَاءَ اللَّه
و به مسجد می رفت وبراى حاجت خود دعا می کرد بدان چه خدا میخواست.
10- از کجا بفهمیم که دعاهایمان مورد استجابت واقع شده است؟!
پاسخ :
از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمودند :
إِذَا اقْشَعَرَّ جِلْدُکَ ودَمَعَتْ عَیْنَاکَ
هر گاه بدنت لرزید و چشمت گریان شد
فَدُونَکَ دُونَکَ فَقَدْ قُصِدَ قَصْدُکَ
پس خود را باش ، خود را باش وبه وسیله دعا بگیر از خداى سبحان آنچه خواهى ، که به تو توجهى شده است.
دعای خود را باید چگونه آغار کنیم؟! در چه حالتی دعا کردن بهتر است؟!
پاسخ :
علی بن ابی حمزه گوید امام صادق علیه السلام به ابوبصیر فرمودند :
إِنْ خِفْتَ أَمْراً یَکُونُ أَوْ حَاجَةً تُرِیدُهَا
اگر از وقوع چیزى ترس داشتى یا حاجتى خواستى
فَابْدَأْ بِاللَّه ومَجِّدْه وأَثْنِ عَلَیْه کَمَا هُوَ أَهْلُه
به نام خدا دعا را آغاز کن ، واو را تمجید کن وستایشش کن چنانچه شایسته ی آن است
وصَلِّ عَلَى النَّبِیِّ صلی الله علیه وآله وسلم وسَلْ حَاجَتَکَ
وبر پیغمبر صلی الله علیه وآله صلوات بفرست وحاجت خود را بخواه
وتَبَاکَ ولَوْ مِثْلَ رَأْسِ الذُّبَابِ
وخود را به گریه وادار کن اگر چه به اندازه ی سر مگسى باشد
همانا پدرم همیشه می فرمود :
إِنَّ أَقْرَبَ مَا یَکُونُ الْعَبْدُ مِنَ الرَّبِّ عَزَّ وجَلَّ وهُوَ سَاجِدٌ بَاکٍ
نزدیک ترین حالى که بنده به پروردگار عزوجل دارد آن زمانى است که در سجده باشد وگریان .
چرا با اینکه دعا میکنیم مستجاب نمیشود؟! آیا باید در استجابت دعا حمد ، شکر ، صلوات ، اقرار به گناهان و استغفار وجود داشته باشد؟!
پاسخ :
راوی به محضر امام صادق علیه السلام عرضه داشت :
دو آیه در کتاب خدا قرآن است که آن دو را میجویم ونمی یابم
فرمود : کدام است آن دو آیه؟
عرضه داشت گفتار خداى عز وجل : « ( ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ مرا بخوانید تا براى شما اجابت کنم » ( سورهء مؤمن آیه 60 ) وما او را میخوانیم واجابتى نمی بینیم؟
فرمود: آیا فکر میکنی که خداوند خلاف وعده خود کرده؟!
عرض کردم : نه
فرمود پس این به اجابت نرسیدن دعاها از چیست؟ عرض کردم : نمی دانم
فرمود : ولى من تو را آگاه کنم هر که خداى عز وجل را در آنچه به او فرمان داده اطاعت کند سپس او را از جهت دعا بخواند او را اجابت کند
عرض کردم: جهت دعا چیست؟
فرمود : شروع میکنى پس خدا را حمد وستایش کنى ، ونعمت هائى که به تو داده است به زبان آرى ، وسپس او را شکر کنى ، سپس بر محمد صلی الله علیه وآله صلوات فرستى ، وسپس گناهان خود را یاد آور شوى وبدانها اعتراف کنى واز آنها به خدا پناه ببرى ، این است جهت وراه دعا.
چگونه باید خدا را پیش از دعا تمجید نمود؟!
پاسخ :
مرحوم کلینی نقل کرده است از محمد بن مسلم که گوید : حضرت صادق علیه السلام فرمود :
همانا در کتاب امیر المؤمنین علیه السّلام است که ستایش پیش از درخواست است ، پس هر گاه خداى عزوجل را خواندى وبه درگاهش دعا کردى او را تمجید کن ، عرض کردم: چگونه تمجیدش کنم؟ فرمود: میگوئى:
یَا مَنْ هُوَ أَقْرَبُ إِلَیَّ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ یَا فَعَّالاً لِمَا یُرِیدُ یَا مَنْ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وقَلْبِه یَا مَنْ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الأَعْلَى یَا مَنْ هُوَ لَیْسَ کَمِثْلِه شَیْءٌ
چگونه دعا کنیم که دعایمان به اجابت نزدیک تر شود؟!
پاسخ :
امام صادق علیه السلام فرمودند که رسول الله صلی الله علیه وآله وفرمودند :
إِذَا دَعَا أَحَدُکُمْ فَلْیَعُمَّ فَإِنَّه أَوْجَبُ لِلدُّعَاءِ
هر گاه یکى از شماها دعا کند پس عمومیت دهد وهمه را دعا کند زیرا که آن باجابت نزدیکتر است.
آیا دست ها را در دعا بلند کردن و به سر وصورت کشیدن تاثیری دارد؟!
پاسخ :
امام صادق علیه السلام می فرمایند :
مَا أَبْرَزَ عَبْدٌ یَدَه إِلَى اللَّه الْعَزِیزِ الْجَبَّارِ إِلَّا اسْتَحْیَا اللَّه عَزَّ وجَلَّ أَنْ یَرُدَّهَا صِفْراً حَتَّى یَجْعَلَ فِیهَا مِنْ فَضْلِ رَحْمَتِه مَا یَشَاءُ فَإِذَا دَعَا أَحَدُکُمْ فَلَا یَرُدَّ یَدَه حَتَّى یَمْسَحَ عَلَى وَجْهِه ورَأْسِه
هیچ بنده اى دست به درگاه خداى عزیز جبار نگشاید جز اینکه خداى عز وجل شرم کند که آن را تهى بازگرداند تا اینکه از فضل رحمت خود در آن بنهد ، پس هرگاه یکى از شماها دعا کرد دستش را برنگرداند تا آن را به سر و روى خود بکشد.
